Beslenme ve Diyetetik Güncel Konular 2
Muhittin TAYFUR , Nurcan Yabacı AYHAN
İÇİNDEKİLER
BÖLÜM 1: Tatlandırıcı Maddeler: Doğal ve Yapay Tatlandırıcılar.......1
BÖLÜM 2: Fruktoz ve Hastalıklarla İlişkisi.......45
BÖLÜM 3: Diyet Posası ve Sağlık............81
BÖLÜM 4: Glisemik İndeks ve Yük: Gerçekler ve Çelişkiler.......109
BÖLÜM 5: Laktoz İntoleransı..............137
BÖLÜM 6: Demanslı Hastalarda Beslenme.......153
BÖLÜM 7: Ceviz ve Kardiyovasküler Hastalıklar: Güncel Bulgular ve Olası Biyokimyasal Mekanizmalar.....167
BÖLÜM 8: Dünya Geleceğinin Şekillenmesinde Sürdürülebilir Beslenme ve Diyetisyenlerin Rolü.......185
BÖLÜM 9: Türkiye'de Yeni Bir Sağlık Hizmeti: Evde Sağlık Hizmetleri.....209
BÖLÜM 10: Heterosiklik Aromatik Aminler......223
BÖLÜM 11: Sağlıklı Yeme Takıntısından Sağlıksız Beslenme Davranışına: Ortereksiya Nervoza.........251
BÖLÜM 12: Besinler ve Beslenme Hakkında Yanlış Bilgilenmedirmeler...........269
BÖLÜM 13: Nanoteknolojinin Gıdalara Uygulanması ve Sağlık Üzerine Olası Etkileri..........295
BÖLÜM 14: İntestinal Mikrobiyotanın Nörogelişimsel Bozukluklarla İlişkisi..........313
BÖLÜM 15: Çocuk Beslenmesinde İlk Adım: Çocuk Ebeveyn Etkileşimi.........339
BÖLÜM 16: Yeşil Çay ve Güncel Yaklaşımlar..........353
BÖLÜM 17: Nörogelişimsel Bozukluklarda Beslenme..........385
ÖNSÖZ
Beslenme sağlığı optimize etmek, diyetle ilgili hastalıkların riskini düşürmek ve üretkenlik açısından çok önemli bir rol oynamaktadır. Kanıta dayalı bilimsel bilgi temelinde toplumun gereksinme duyduğu güvenlik, ekonomik, sağlıklı gıdalar, gıdaların kronik hastalıkları önlemesi, morbidite, diyetle ilgili hastalıklarda mortalite ve yetersizliği denetlemek, karşılamak zorunluluktur. Alanımız her geçen gün daha hızlı değişmektedir. Bilimsel araştırma temelinde, kanıta dayalı mesajlar vermek başlıca sorumluluğumuzdur. Ekonomik ve diğer teknolojik gelişmeler beslenmenin küreselleşmesine neden olmuştur. Beslenmenin küreselleşmesi ile toplumlar, gelişmemiş ülkelerde yaşamı sürdürmek, gıdaya ulaşmak için uzun süren av arayışından bol gıda aşamasına geçmiş, günümüzde optimum sağlık ve uzun yaşama için besin ögesi desteği aşamasına ulaşmıştır. Günümüzde diğer meslekler ve topluluklar ile beslenme topluluğunun işbirliği ve çalışmaları artmakta, beslenme topluluğunun gücü ve görselliği de gelişmektedir. Bireysel olarak bu alanda yapılabileceklere katkıda bulunabiliriz. Beslenme biliminin negatif durumu-yetersizlik, toksisite ve elzemlik durumu ve yeterli alınması yanında pozitif etkilerine de yoğunlaşabiliriz. Böylece beslenmeyi hastalıkların önlenmesi ve tedavisi için kullanabiliriz. Bunun sonucunda yaşam kalitesi gelişir ve genişlerken mutluluk ve verimlilik de sağlanabilir.
Diyetisyenlik mesleği günümüzde birçok ülkede bulunmaktadır. Her ülkenin akademik ve mesleki eğitim için kendi niteliklerini beslenme uygulamaları açısından farklı olabilmektedir. Sürekli eğitim ve uzmanlığın bilgi ve uygulamalara yansıması, bunların sürekli olması meslek açısından yaşamsaldır. Bunların gerçekleştirilmesiyle mesleğin değişimi de hızlanmaktadır. Diyetisyenlik mesleği ilk dönemlerinden beri çok yönlü bir karaktere sahiptir, bilimsel ve sosyal değişmelerden etkilenmektedir. Günümüzde diyetisyenlik mesleğinde olduğu gibi sağlık ve beslenme ile ilgili hastalıklar daha küresel duruma gelmiştir. Hem ülkemiz hem de meslek açısından eğitim ve uygulama standartlarını geliştirmek, sosyal, ekonomik ve çevresel değişmelere yanıt vermek için eğitim ve uygulamalara da mesleki şekil verilmesi gerekmektedir. Sağlık ve beslenme ile ilgili sorunlara müdahale edebilmek için güncel bilimsel bilgiler ve teknik uygulamaları hakkında bilgi sahibi olmak gerekmektedir. Diyetisyenler hem ülkesi hem de meslekleri açısından toplumunun beslenme sorunlarını tanımlamaktan sorumludurlar. Diyetisyenler küresel anlamda mesleki gelişmelerden daha çok bilgi elde etmek için çalışmalıdırlar.
“Beslenme ve Diyetetik Güncel Konular-2” başlığı altındaki bu kitapta da diyetisyenler için gerekli olan ve güncelliğini koruyan bazı konular geniş biçimde ele alınmıştır. Bütün bölümler özenle seçilmiş, hazırlanmış, incelenmiş ve yayımlanmak için hazırlanmıştır. Bu kitabın hazırlanmasında büyük emek ve destek veren yazarlarımıza teşekkür ediyoruz. Kitabın basılması ve yayımlanması konusunda emeği geçenlere de teşekkür ederiz. Bu serinin diğer kitabı olan Beslenme ve Diyetetik Güncel Konular-2’nin, beslenme ve diyetetik alanında eğitim-öğrenim gören öğrencilerimiz, çalışan diyetisyenler için yararlı bir kaynak olmasını diliyoruz.
Prof. Dr. Muhittin Tayfur
Ankara, Haziran 2015
[*DIL*]
[*DIL*]